De tentoonstelling Felwa - Natuur in transitie is van 13 april tot en met 26 oktober 2025 te zien in CODA Museum en sluit aan op de gelijknamige publicatie van het fotografenduo. Hop en Svenson: “De grote uitdaging in ons werk is om de natuur en de plantenwereld een stem te geven zonder onszelf of de mens centraal te stellen.”

Felwa is een oude Germaanse omschrijving van het gebied dat we tegenwoordig aanduiden als de Veluwe. Felwa betekent letterlijk ‘vaag lichtgeel’ en refereert aan de kleur van de aarde die zo kenmerkend is voor de zandgronden van de Veluwe. De plek en de kleur zijn ook verbonden met de geboortegrond van Arja Hop. Tijdens de eerste kennismaking met Peter Svenson acht jaar geleden besloten zij samen de omgeving bij haar ouderlijk huis - een boerderij in Hierden niet ver van het Veluwemeer - vast te leggen vanuit het perspectief van de plantenwereld. Dat plan en die ontmoeting resulteerden in een jarenlange artistieke en liefdevolle samenwerking; met elkaar en in dialoog met de natuur.

De tentoonstelling en het fotoboek Felwa (Jap Sam Books, 2024) verkennen een fundamentele tegenstelling van en in de natuur: verandering is eigenlijk het enige constante. Die verandering is bijvoorbeeld zichtbaar in de foto’s van het erf van Hop’s ouderlijk huis. In de laatste jaren dat haar moeder er woonde, vond er lichte verwildering plaats omdat het land niet langer intensief gebruikt werd. Met die verwildering keerden wilde plantensoorten die hier oorspronkelijk voorkwamen weer terug. Verandering en herstel van de natuur zijn ook goed zichtbaar op de panoramafoto’s van een Veluws veld (Bloemkampen) dat tweehonderd jaar dienst heeft gedaan als boerengrond en tegenwoordig beheerd wordt door Natuurmonumenten. Hop en Svenson hebben het veld voor de te maken panoramafoto’s telkens nauwkeurig afgelopen om elke minuscule verandering vast te kunnen leggen. Hop en Svenson: “Als de kunstmest en de fosfaten weg zijn en nog voordat er verschraling optreedt waardoor langzaam een divers kruidenrijk of Dotterbloemhooiland ontstaat, zie je vaak eerst Rumex-soorten als Ridder-, Krul, en Veldzuring verschijnen. Deze plantensoorten maken de bodem op een natuurlijke manier schoon. Na een aantal jaar keert de diversiteit terug en ontstaat een kruidenrijk landschap met veenbegroeiing en heide.”

De mythen en sagen in de twee verhalenbundels Veluwsche Sagen van Gust van der Wall Perné (1877, Apeldoorn – 1911, Amsterdam) waren een directe inspiratiebron voor Hop en Svenson. Van der Wall Perné stierf op 34-jarige leeftijd aan een bloedvergiftiging door loodverf maar liet ondanks zijn vroege dood een omvangrijk oeuvre na. Hij schreef en schilderde niet alleen maar maakte ook boekbanden, illustraties, kleding, meubilair en ex libris waarbij de Veluwe telkens zijn voornaamste inspiratiebron was. Het werk van Van der Wall Perné maakt deel uit van de CODA collectie en is eveneens opgenomen in deze tentoonstelling.

Naast mythen en sagen uit het verleden zijn ook recent wetenschappelijk onderzoek en moderne data belangrijke ingrediënten in het werk van Hop en Svenson. Zij werken samen met wetenschappers en geven de natuur een stem door de kleuren van planten te benaderen als data. Kleur is voor hen de drager van informatie over de leefomgeving, ecologie en de conditie van de plant. Zij maken geen esthetische keuze bij het fotograferen, maar kijken eerst naar de ecologische omstandigheden waarin een plant groeit en hoe die de relatie tussen plant en mens kan verbeelden. 

Florachromes
Rode draad in de tentoonstelling zijn de abstracte, monochrome kleurvlakken. Met deze vlakken laten Hop en Svenson niet alleen natuurfotografie in de meest oorspronkelijke vorm zien, maar laten ze de bezoeker ook de kleuren van de natuur in meest pure vorm ervaren. Hop en Svenson noemen deze serie Florachromes; plantenkleurstoffen die hun namen ontlenen aan planten die op historisch relevante locaties groeien. Het abstracte beeld bestaat enkel uit kleur en licht, zonder enige vorm van schaduwwerking. Peter Svenson:

“We ontwikkelden een systeem met een bindmiddel dat de kleur die rechtstreeks uit planten gewonnen wordt niet aantast of degradeert en analoog reproduceerbaar maakt. We ontwierpen en bouwden onze eigen repro-unit om plantenkleuren op foto's vast te leggen.”

De tentoonstelling in CODA laat de relatie die Hop en Svenson hebben met de natuur, de plantenwereld en het klimaat op geheel eigen wijze zien en ervaren. Zonder activistisch of belerend te zijn zie, voel en ervaar je dat mens en natuur onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn en niet zonder elkaar kunnen.

Over Arja Hop & Peter Svenson

Arja Hop (Hierden, 1968) werd opgeleid aan de Academie voor Beeldende Kunsten Sint-Joost in Breda en studeerde aansluitend nog een jaar biologie en filosofie. Hop doet sinds 2013 onderzoek naar kleuren die gewonnen kunnen worden uit planten die in een afgebakend gebied groeien. Peter Svenson, (Palmerston North, NZ, 1956) is opgeleid in fotografische technologie aan de Wellington Polytechnic in Nieuw-Zeeland. Hij studeerde daarna een jaar natuurkunde aan de Universiteit van Auckland en verhuisde naar Nederland. Hier werkte hij van 1982 tot 2004 als analoog fotoprinter bij verschillende Amsterdamse fotolaboratoria. In 2005 richtte hij Aap-lab op waar veel bekende fotografen hun werk laten afdrukken. Hop en Svenson werken sinds 2015 samen en delen een fascinatie voor het experimenteren met planten, kleur en analoge fotografietechnieken.

Publicatie
Het fotoboek Felwa werd door Hop en Svenson gerealiseerd in samenwerking met grafisch ontwerper Edwin van Gelder en uitgegeven door Jap Sam Books. Deze prachtig uitgevoerde publicatie met zilverdruk, verschillende papiersoorten en links boven een halfronde uitsparing, werd in 2024 door de Volkskrant genoteerd op de lijst met beste Nederlandse fotoboeken. Het boek is gedurende de tentoonstelling te koop in CODA Winkel.

ww.arjahoppetersvenson.com

Alles binnen CODA

Felwa - Natuur in transitie

Foto-expositie: zomer in Apeldoorn