Landelijk project voetbal monument.nl
Gelderse oorlogsslachtoffers in het voetbal
In de provincie Gelderland startte in maart een onderzoek naar de oorlogsslachtoffers in het voetbal. Het oorlogsmonument van de Koninklijke Nederlandse Voetbal Bond (KNVB) is daarbij het uitgangspunt. Op dit monument staan 191 namen van omgekomen voetballers in Gelderland, terwijl een aanzienlijk aantal onbekende omgekomen voetballers ontbreekt. Doel van het onderzoek is de lijst zo volledig mogelijk maken om zo een digitaal monument op te richten met daarop alle namen van en informatie over de omgekomen voetballers die door dit onderzoek getraceerd worden. Sporthistoricus Jurryt van de Vooren werkt in dit onderzoek nauw samen met CODA Archief in Apeldoorn, Rozet in Arnhem en het Regionaal Archief Nijmegen. De uitkomsten worden te zijner tijd gepresenteerd op de websites van de archiefinstellingen en op www.voetbalmonument.nl.
KNVB oorlogsmonument
Het oorlogsmonument van de KNVB – tegenwoordig ondergebracht op de KNVB Campus in Zeist – is een nationaal eerbetoon aan 2212 omgekomen voetballers. De namenlijst omvat jeugdspelers, veteranen, scheidsrechters, bestuurders en betrokkenen uit alle geledingen van het voetbal in oorlogstijd. Het KNVB monument werd al in 1949 onthuld, maar bijna niemand weet van het bestaan. Het monument stelt de onderzoekers voor een probleem: alleen de achternamen en initialen staan vermeld, zónder aanduiding van de club waar zij speelden of bij betrokken waren, waarmee het onmogelijk is om te achterhalen waar de slachtoffers vandaan kwamen. Sporthistoricus Jurryt van de Vooren ontwikkelde daarom een zoeksysteem waarmee getraceerd kan worden bij welke club zij speelden. Het zoeksysteem in te vinden op www.voetbalmonument.nl. Van de Vooren heeft inmiddels al in 41 steden en dorpen in Gelderland de voetballers getraceerd die de Tweede Wereldoorlog niet hebben overleefd.
Onderzoek in Gelderland
In samenwerking met de Gelderse archiefinstellingen wil Van de Vooren in de komende twee maanden zoveel mogelijk informatie verzamelen over de slachtoffers in het Gelderse voetbal. CODA Archief in Apeldoorn, Rozet in Arnhem en het Regionaal Archief Nijmegen zijn bij dit onderzoek betrokken. Daarnaast krijgt Van de Vooren hulp van Joris Kaper die in Gelderland al veel namen vond van nog onbekende slachtoffers. Na Groningen en Drenthe is Gelderland de derde provincie waarin dit onderzoek wordt uitgevoerd. In eerdergenoemde provincie leverde het onderzoek veel nieuwe informatie en inzichten op. Zo blijkt dat heel veel oorlogsslachtoffers in het voetbal niet zijn vermeld op het KNVB monument en dat met name de Joodse slachtoffers ontbreken. De verwachting is dat het totaalaantal slachtoffers wel eens twee keer zo hoog kan zijn als het aantal dat nu vermeld staat op het monument. De resultaten en uitkomsten van het onderzoek worden in 2022 gepresenteerd. Het Gelderse overzicht is hier te bekijken.
Meedoen?
De hulp van voetbalclubs, nabestaanden en geïnteresseerden is van essentieel belang voor de uitkomsten van dit onderzoek. Alle tips en opmerkingen zijn welkom. Op de website www.voetbalmonument.nl staat het overzicht van de Gelderse voetballers. Hier staan ook zoektips om meer informatie te vinden. Informatie, tips, vragen en opmerkingen kunnen gemaild worden naar jurryt@sportgeschiedenis.nl.